กรณีตัวอย่าง ISO 14001 : กรณีตัวอย่างที่ 14 (ผลิตอุปกรณ์ไฟฟ้า)

1. บริษัท P จำกัด (ISIC 31: เครื่องมือทางไฟฟ้าและอุปกรณ์)

• ข้อมูลทั่วไปของสถานประกอบการ

บริษัทออกแบบและผลิตอุปกรณ์ไฟฟ้า มีการจำหน่ายทั้งในและต่างประเทศ โดยสัดส่วนในการจำหน่ายในประเทศ : ต่างประเทศ คือ 80:20 โดยประเทศที่ส่งออกมากที่สุด คือ ประเทศญี่ปุ่น และจีน บริษัทก่อตั้งในปี พ.ศ.2536 ปัจจุบันบริษัทมีจำนวนพนักงานทั้งสิ้นประมาณ 1,100 คน

บริษัทได้รับการรับรองในมาตรฐานระบบบริหารงานคุณภาพ (ISO 9001) ซึ่งได้รับการรับรองตั้งแต่ปี พ.ศ. 2541 มาก่อนการจัดทำมาตรฐานระบบการจัดการสิ่งแวดล้อม (ISO 14001) โดยได้รับการรับรองครั้งแรกเมื่อปี พ.ศ. 2542 และได้รับการรับรองครั้งล่าสุดในปี พ.ศ.2548

• ก่อนการจัดทำมาตรฐานระบบการจัดการสิ่งแวดล้อม (ISO 14001)

ในช่วงแรกของการจัดทำมาตรฐานระบบการจัดการสิ่งแวดล้อม ทางบริษัทได้ประสบปัญหาในเรื่องของ

1. ไม่ทราบว่าอะไรเป็นลักษณะปัญหาสิ่งแวดล้อมที่สำคัญของบริษัท
2. การสื่อสารเกี่ยวกับสิ่งแวดล้อมทั้งภายในและภายนอกบริษัทยังไม่ชัดเจน
3. การจัดเก็บเอกสารต่าง ๆ ยังไม่เป็นระบบเท่าที่ควร

โดยสาเหตุที่ทำให้บริษัทตัดสินใจในการจัดทำมาตรฐานระบบการจัดการสิ่งแวดล้อม (ISO 14001) เนื่องจาก

1. เป็นข้อกำหนดของบริษัทแม่ (สำนักงานใหญ่)
2. เป็นความต้องการของผู้บริหารภายในบริษัท
3. บริษัทมีความตระหนักถึงความสำคัญของสิ่งแวดล้อมทั้งภายในบริษัทและชุมชนใกล้เคียง
4. ต้องการสร้างภาพลักษณ์ที่ดีให้กับบริษัทในด้านสิ่งแวดล้อม
5. ต้องการเพิ่มความสามารถในการแข่งขัน
6. ตอบสนองความต้องการของลูกค้าและตลาด
7. ต้องการปฏิบัติให้สอดคล้องกับกฎหมายหรือข้อบังคับของภาครัฐและประเทศคู่ค้า

ซึ่งทางบริษัทฯ ได้ขอการรับรองตามมาตรฐานระบบการจัดการสิ่งแวดล้อม (ISO 14001) อย่างต่อเนื่องเป็นจำนวน 2 ครั้ง ซึ่งขณะที่เริ่มต้นจัดทำมาตรฐาน ISO 14001 นั้น ทางบริษัทฯ ไม่มีการจัดจ้างที่ปรึกษาในการจัดทำระบบดังกล่าว เนื่องจากมีประสบการณ์จากการขอการรับรองในระบบบริหารงานคุณภาพ ISO 9001 มาแล้ว โดยใช้ระยะเวลาในการจัดทำระบบ ISO 14001 เป็นเวลา 11 เดือน

ทางบริษัทได้จัดให้มีการฝึกอบรมความรู้ความสามารถทางด้านมาตรฐาน ISO 14001 ให้กับพนักงาน โดยจัดให้มีการอบรมโดยใช้วิทยากรทั้งจากภายในและภายนอกบริษัท ซึ่งได้จัดสรรงบประมาณในส่วนนี้ไว้ประมาณ 30,000 บาทต่อปี นอกจากนี้ยังมีค่าใช้จ่ายในส่วนอื่น ๆ เกี่ยวกับการขอรับรองระบบดังกล่าวประมาณ 123,000 บาท

• สถานการณ์การนำมาตรฐานระบบการจัดการสิ่งแวดล้อม (ISO 14001:2004) มาใช้ในบริษัท

• สิ่งที่ได้รับจากการจัดทำมาตรฐานระบบการจัดการสิ่งแวดล้อม

มาตรฐานระบบการจัดการสิ่งแวดล้อม (ISO 14001) ทำให้บริษัทได้ภาพลักษณ์ที่ดีในด้านการจัดการสิ่งแวดล้อมภายในบริษัท นอกจากนั้นบริษัทยังสามารถลดต้นทุนการผลิตได้โดยสะท้อนในรูปของการลดค่าใช้จ่ายในการกำจัดของเสียจากเดิมก่อนการจัดทำมาตรฐาน ISO 14001 ร้อยละ 10 เนื่องจากมีการปรับปรุงการออกแบบผลิตภัณฑ์ให้มีการใช้วัตถุดิบน้อยลง

จากผลดังกล่าวข้างต้น ทางบริษัทถือว่ามาตรฐานระบบการจัดการสิ่งแวดล้อมช่วยให้บริษัทเกิดความคุ้มค่าในระดับปานกลาง ในเรื่องของการพัฒนาระบบการจัดการต่าง ๆ ภายในบริษัทให้มีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น

• แนวโน้มของมาตรฐานและระเบียบ/ข้อกำหนดใหม่ ๆ ด้านสิ่งแวดล้อมที่จะมีผลกระทบต่อบริษัท

ปัจจุบันบริษัทได้มีการจัดทำระเบียบ RoHS (Restriction of the Use of the Certain Hazardous Substance) โดยมีการจัดตั้งทีมงานในการรับผิดชอบและดำเนินการในเรื่องดังกล่าว ซึ่งเหตุผลที่บริษัทจัดทำระเบียบดังกล่าว

1. เพื่อตอบสนองความต้องการของลูกค้าและตลาด
2. เพื่อให้สอดคล้องกับกฎหมายหรือข้อบังคับของประเทศคู่ค้า

• ปัญหาและอุปสรรคจากการจัดทำมาตรฐานระบบการจัดการสิ่งแวดล้อม (ISO 14001:2004)

ทีมงานที่จัดทำมาตรฐานระบบการจัดการสิ่งแวดล้อมมีปัญหาในช่วงเริ่มต้นเกี่ยวกับการตีความหมายของข้อกำหนดในมาตรฐานดังกล่าว ซึ่งภายหลังจากที่ได้รับการตรวจประเมินแล้ว ทำให้ได้มุมมองและเข้าใจในตัวข้อกำหนดของมาตรฐานมากขึ้น และสามารถดำเนินการแก้ไขให้สอดคล้องตามกฎหมายและข้อกำหนดของมาตรฐานดังกล่าว

• ข้อเสนอแนะ

ทีมงานที่จัดทำมาตรฐานต่าง ๆ ของบริษัทควรเข้าใจในประเด็นสำคัญของแต่ละมาตรฐานให้ชัดเจนและมีการสื่อสารที่ดีให้กับพนักงานทุกคนภายในบริษัท เพื่อให้มีความเข้าใจที่ตรงกันและให้ความร่วมมือในการปฏิบัติให้ถูกต้อง