กรณีตัวอย่าง ISO 14001 : กรณีตัวอย่างที่ 7 (อุตสาหกรรมประกอบรถยนต์)

1. บริษัท G จำกัด

  • ข้อมูลทั่วไปของสถานประกอบการ

เป็นบริษัทอุตสาหกรรมประกอบรถยนต์ ซึ่งประกอบด้วยกระบวนการผลิตรถยนต์ การปั๊มและเชื่อมโลหะ การพ่นสี การประกอบและทดสอบ การฉีดพลาสติก การควบคุมรถใหม่ การบรรจุ เป็นต้น ซึ่งบริษัทมีการจำหน่ายทั้งภายในประเทศและส่งออกต่างประเทศ โดยประเทศที่มีการส่งออกมากที่สุด ได้แก่ ออสเตรเลีย ประเทศในแถบอาเซียน และสหรัฐอาหรับเอมิเรสต์ ซึ่งบริษัทก่อตั้งขึ้นในประเทศไทยเมื่อปี พ.ศ.2505 ปัจจุบันมีจำนวนพนักงานทั้งสิ้นประมาณ 6,000 คน

บริษัทได้รับการรับรองในมาตรฐานระบบบริหารงานคุณภาพ (ISO 9002:1994) มาก่อนการจัดทำมาตรฐานระบบการจัดการสิ่งแวดล้อม (ISO 14001) ซึ่งได้รับการรับรองครั้งแรกในปี พ.ศ.2539

  • ก่อนการจัดทำมาตรฐานระบบการจัดการสิ่งแวดล้อม (ISO 14001)

ในช่วงแรกของการจัดทำมาตรฐานระบบการจัดการสิ่งแวดล้อม ทางบริษัทยังไม่ประสบปัญหาด้านสิ่งแวดล้อม แต่สาเหตุที่ทำให้บริษัทตัดสินใจในการจัดทำมาตรฐานระบบการจัดการสิ่งแวดล้อม (ISO 14001) เนื่องจาก

  1. เป็นความต้องการของผู้บริหารภายในบริษัท
  2. เป็นนโยบายของบริษัทแม่ (สำนักงานใหญ่)
  3. บริษัทมีความตระหนักถึงความสำคัญของสิ่งแวดล้อมทั้งภายในบริษัทและชุมชนใกล้เคียง
  4. ต้องการสร้างภาพลักษณ์ที่ดีให้กับบริษัทในด้านสิ่งแวดล้อม
  5. ต้องการเพิ่มความสามารถในการแข่งขัน
  6. ตอบสนองความต้องการของลูกค้าและตลาด
  7. ต้องการปฏิบัติให้สอดคล้องกับกฎหมายหรือข้อบังคับของภาครัฐและประเทศคู่ค้า
  8. ต้องการเพิ่มประสิทธิภาพในการทำงาน
  9. ต้องการปรับปรุงการปฏิบัติงานและแก้ไขปัญหาที่เกิดขึ้น

ขณะที่เริ่มต้นจัดทำมาตรฐาน ISO 14001 นั้น ทางบริษัทไม่มีการจัดจ้างที่ปรึกษาในการจัดทำระบบดังกล่าว เนื่องจากมีทีมงานจากบริษัทแม่คอยให้คำปรึกษาแนะนำ และจัดอบรมความรู้เกี่ยวกับมาตรฐานระบบการจัดการสิ่งแวดล้อมให้กับพนักงาน นอกจากนี้ทางบริษัทได้ศึกษาต้นแบบของการจัดทำมาตรฐานระบบดังกล่าวจากบริษัทในเครือ

  • สถานการณ์การนำมาตรฐานระบบการจัดการสิ่งแวดล้อม (ISO 14001:2004) มาใช้ในบริษัท

  • สิ่งที่ได้รับจากการจัดทำมาตรฐานระบบการจัดการสิ่งแวดล้อม

มาตรฐานระบบการจัดการสิ่งแวดล้อม (ISO 14001) ทำให้บริษัทได้ภาพลักษณ์ที่ดีในด้านการจัดการสิ่งแวดล้อมภายในบริษัท นอกจากนั้นบริษัทยังสามารถลดต้นทุนการผลิตได้โดยสะท้อนในรูปของการลดการใช้พลังงานต่าง ๆ ภายในบริษัท

  • แนวโน้มของมาตรฐานและระเบียบ/ข้อกำหนดใหม่ ๆ ด้านสิ่งแวดล้อมที่จะมีผลกระทบต่อบริษัท

บริษัทยังไม่มีแนวโน้มในการจัดทำระเบียบ/ข้อกำหนดอื่น ๆ ด้านสิ่งแวดล้อม เช่น ระเบียบยานยนต์หมดอายุ (End of life Vehicle: ELV) เนื่องจากประเทศไทยมีการนำวัสดุต่าง ๆ ของรถยนต์กลับมาใช้ซ้ำ (Reuse) อยู่แล้ว ซึ่งสามารถหาซื้อได้ตามแหล่งจำหน่ายสินค้ามือสองต่าง ๆ นอกจากนี้ชิ้นส่วนต่าง ๆ ของรถยนต์สามารถนำกลับมาใช้ใหม่ได้ประมาณ 60% ของรถยนต์ 1 คัน อยู่แล้ว

  • ปัญหาและอุปสรรคจากการจัดทำมาตรฐานระบบการจัดการสิ่งแวดล้อม (ISO 14001:2004)

ขณะจัดทำมาตรฐานระบบการจัดการสิ่งแวดล้อม ทางบริษัทประสบปัญหาในเรื่องพนักงานยังมีความเข้าใจในระบบการจัดการด้านสิ่งแวดล้อมไม่ชัดเจน ซึ่งทางบริษัทได้แก้ปัญหาโดยการจัดทำสื่อประชาสัมพันธ์ให้กับพนักงาน เช่น VDO แผ่นพับ เป็นต้น เพื่ออธิบายถึงเนื้อหา รายละเอียดและขั้นตอนการจัดทำระบบ รวมถึงจัดอบรมให้พนักงานเป็นระยะ ๆ เพื่อเสริมทักษะและความรู้เกี่ยวกับมาตรฐานดังกล่าว รวมถึงเพื่อสร้างจิตสำนึกในการรักษาสิ่งแวดล้อมให้กับพนักงาน

  • ข้อเสนอแนะ

มาตรฐานระบบการจัดการสิ่งแวดล้อม ISO 14001 อาจเป็นมาตรการกีดกันทางการค้าได้ตัวหนึ่ง ดังนั้นผู้ประกอบการควรให้ความสนใจในการจัดทำมาตรฐานดังกล่าว โดยผู้บริหารของบริษัทต้องมีความมุ่งมั่นในการจัดทำมาตรฐานด้วย ซึ่งมาตรฐานดังกล่าวสามารถช่วยลดต้นทุนให้กับบริษัทได้