กรณีตัวอย่าง ISO 14001 : กรณีตัวอย่างที่ 9 (ชิ้นส่วนยานยนต์)

1. บริษัท I จำกัด

• ข้อมูลทั่วไปของสถานประกอบการ

บริษัทผลิตชิ้นส่วนรถยนต์ รถจักรยานยนต์และเครื่องยนต์เอนกประสงค์ ซึ่งจำหน่ายเฉพาะภายในประเทศเท่านั้น โดยบริษัทก่อตั้งในปี พ.ศ.2539 ปัจจุบันมีจำนวนพนักงานทั้งสิ้นประมาณ 449 คน

บริษัทได้การรับรองระบบบริหารงานคุณภาพ ISO 9001 ตั้งแต่ปี พ.ศ.2545 และได้รับการรับรองมาตรฐานระบบการจัดการสิ่งแวดล้อม ISO 14001 ต่อจากนั้น โดยได้รับการรับรองครั้งแรกสุดในปี พ.ศ.2545 และได้รับการรับรองครั้งล่าสุดในปี พ.ศ.2548

• ก่อนการจัดทำมาตรฐานระบบการจัดการสิ่งแวดล้อม (ISO 14001)

ในช่วงก่อนการจัดทำมาตรฐานระบบการจัดการสิ่งแวดล้อม บริษัทประสบปัญหา 2 เรื่อง ได้แก่ ปัญหาทางกฎหมายที่เกี่ยวข้องกับการจัดการด้านสิ่งแวดล้อมของบริษัท และปัญหาในด้านของระบบการจัดเก็บเอกสารต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกับขั้นตอนการปฏิบัติงาน โดยเหตุผลที่ทำให้บริษัทตัดสินใจจัดทำมาตรฐานระบบการจัดการสิ่งแวดล้อม (ISO 14001) เนื่องจาก

1. เป็นข้อกำหนดของบริษัทแม่ (สำนักงานใหญ่)
2. เป็นความต้องการของผู้บริหารภายในบริษัท
3. บริษัทมีความตระหนักถึงความสำคัญของสิ่งแวดล้อมทั้งภายในบริษัทและชุมชนใกล้เคียง
4. ต้องการสร้างภาพลักษณ์ที่ดีให้กับบริษัท
5. ต้องการเพิ่มความสามารถในการแข่งขัน
6. ตอบสนองความต้องการของลูกค้าและตลาด
7. ต้องการปฏิบัติให้สอดคล้องกับกฎหมายหรือข้อบังคับของภาครัฐและประเทศคู่ค้า
8. ต้องการเพิ่มประสิทธิภาพในการทำงาน

ขณะที่บริษัทเริ่มจัดทำมาตรฐาน ISO 14001 นั้น บริษัทไม่ได้มีการจัดจ้างที่ปรึกษาในการจัดทำระบบดังกล่าว เนื่องจากมีการจัดตั้งแผนกที่เกี่ยวข้องกับการจัดการสิ่งแวดล้อมขึ้น เพื่อทำหน้าที่รับผิดชอบในการดำเนินการต่าง ๆ ทั้งนี้ทางบริษัทได้จัดให้มีการจัดฝึกอบรมเกี่ยวกับความรู้เรื่องมาตรฐาน ISO 14001 ให้กับพนักงานโดยใช้วิทยากรจากภายนอกองค์กร ซึ่งได้จัดสรรงบประมาณในส่วนนี้ไว้ประมาณ 150,000 บาทต่อปี โดยบริษัทได้ขอการรับรองมาตรฐาน ISO 14001 อย่างต่อเนื่อง เป็นจำนวน 3 ครั้ง (3 ปี/ครั้ง)

• สถานการณ์การนำมาตรฐานระบบการจัดการสิ่งแวดล้อม (ISO 14001:2004) มาใช้ในบริษัท

• สิ่งที่ได้รับจากการจัดทำมาตรฐานระบบการจัดการสิ่งแวดล้อม

มาตรฐานระบบการจัดการสิ่งแวดล้อม (ISO 14001) ช่วยทำให้บริษัทได้ภาพลักษณ์ที่ดีในด้านการจัดการสิ่งแวดล้อมภายในองค์กร ลูกค้ามีความพึงพอใจมากขึ้น และทำให้บริษัทมีประสิทธิภาพในการทำงานสูงขึ้น เนื่องจากมีการจัดเก็บเอกสารที่เป็นระบบ เรียกใช้ได้ง่าย นอกจากนี้บริษัทยังสามารถลดต้นทุนการผลิตได้ โดยสะท้อนในรูปของ

1. การลดค่าใช้จ่ายในการกำจัดของเสียภายในองค์กรจากเดิมก่อนการจัดทำมาตรฐาน ISO 14001 ร้อยละ 10 เนื่องจากมีการแยกของเสียอย่างเป็นระบบ ทำให้ปริมาณของเสียที่ต้องส่งไปกำจัดลดลง

ซึ่งทางบริษัทถือว่ามาตรฐานระบบการจัดการด้านสิ่งแวดล้อม ISO 14001 ให้ความคุ้มค่ามาก ในเรื่องของการกำจัดของเสีย นอกจากนั้นบริษัทยังสามารถแก้ไขปัญหาสิ่งแวดล้อมในเรื่องของมลพิษทางน้ำ ได้แก่ การจัดทำระบบบำบัดน้ำเสีย และมลพิษทางเสียง ได้แก่ การติดเครื่องมือลดเสียงที่แหล่งกำเนิดเสียง เนื่องจากมีการนำปัญหาเหล่านั้นมาประเมินเป็นลักษณะปัญหาสิ่งแวดล้อมของบริษัท และดำเนินการแก้ไขปัญหานั้น ๆ

• แนวโน้มของมาตรฐานและระเบียบ/ข้อกำหนดใหม่ ๆ ด้านสิ่งแวดล้อมที่จะมีผลกระทบต่อบริษัท

บริษัทมีการจัดทำมาตรฐานที่เกี่ยวข้องกับสิ่งแวดล้อมเพียงมาตรฐานเดียวเท่านั้น คือ มาตรฐานระบบการจัดการสิ่งแวดล้อม ISO 14001 และยังไม่มีแนวโน้มในการจัดทำมาตรฐาน ระเบียบ/ข้อกำหนดด้านสิ่งแวดล้อมอื่น ๆ

• ปัญหาและอุปสรรคจากการจัดทำมาตรฐานระบบการจัดการสิ่งแวดล้อม (ISO 14001:2004)

มีปัญหาอุปสรรคในเรื่องของการทำความเข้าใจในเนื้อหาข้อกำหนดของมาตรฐานระบบการจัดการสิ่งแวดล้อม แต่สามารถแก้ไขปัญหานั้นได้โดยการส่งเจ้าหน้าที่ที่เกี่ยวข้องไปฝึกอบรม

• ข้อเสนอแนะ

มาตรฐานระบบการจัดการสิ่งแวดล้อมเป็นมาตรฐานที่ดี และช่วยให้พนักงานสามารถทำงานได้อย่างเป็นระบบและสามารถตรวจสอบการทำงานนั้น ๆ ได้